Ontlastingsonderzoek: calprotectine
Dit is de eerste van een korte reeks blogs over ontlastingsonderzoek en de verschillende parameters die in de ontlasting gemeten kunnen worden. Ontlastingsonderzoek levert waardevolle informatie over het wel en wee in onze darm. In deze blog komt calprotectine aan bod, een eiwit dat door immuuncellen wordt gemaakt en vaak verhoogd aanwezig is bij ontstekingen in de darmen.
Welke inzichten kan ontlastingsonderzoek ons geven?
Om erachter te komen wat de oorzaak is van je darmklachten, is het effectief om naar je ontlastingspatroon te kijken en je ontlasting te laten onderzoeken in een gespecialiseerd laboratorium.
Het is een niet-invasief onderzoek, wat betekent dat het niet nodig is om apparatuur in het lichaam te brengen. Het onderzoek is goed zelf uit te voeren en makkelijk te herhalen indien nodig. Het levert bovendien een schat aan informatie op en maakt inzichtelijk wat er zich in jouw binnenwereld van de darm afspeelt. Zo kun je inzicht krijgen in je spijsvertering: is er sprake van een aangenaam milieu om daadwerkelijk voedingsstoffen op te kunnen nemen? Of wordt het milieu verstoord door onaangename pathogenen, oftewel indringers, die je liever niet hebt? Met behulp van ontlastingsonderzoek is het namelijk mogelijk om bacteriën of parasieten in de darm te identificeren en te kwantificeren. Het meten van allerlei parameters die te maken hebben met het immuunsysteem maken inzichtelijk of er ontstekingsprocessen gaande zijn in de darm of dat er sprake is van een doorlaatbare darmbarrière. Calprotectine is een immunologische parameter die uitsluitsel kan geven over ontstekingen in de darm.
Calprotectine
Calprotectine is een ontstekingsremmend en antibacterieel eiwit dat geproduceerd wordt door bepaalde witte bloedcellen. Dit eiwit bindt zink en calcium en voorkomt daarmee de groei van (ziekmakende) bacteriën. Bij chronische darmontstekingen, zoals de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa, hopen zich grote hoeveelheden witte bloedcellen op in de darmwand. Hoe meer calprotectine er gevonden wordt in de ontlasting, hoe meer witte bloedcellen er aanwezig zijn in de darmen. Overigens kan calprotectine ook verhoogd zijn bij coeliakie, diverticulitis of poliepen. Ook bij deze aandoeningen kan er sprake zijn van ontstekingen in de darm. Bij patiënten met het prikkelbaar darmsyndroom is de calprotectine doorgaans niet verhoogd. Door regelmatig de calprotectinewaarde te meten, kan de activiteit en ernst van de ontsteking in de gaten gehouden worden.
Om te onthouden
- Een ontlastingsonderzoek levert boordevol informatie en vormt vaak de start van een behandeltraject
- Calprotectine is een eiwit met een beschermende (‘protect’) functie. Bij een verhoogde waarde, is het blijkbaar nodig dat immuuncellen optreden om de darm te beschermen
- Hoe hoger de calprotectinewaarde, hoe ernstiger de ontsteking
- Calprotectine wordt niet stuk gemaakt door eiwitsplitsende verteringsenzymen in de darm en is daarmee een betrouwbare marker
