Ontlastingsonderzoek: secretoir IgA en β-defensine
Ontlastingsonderzoek levert waardevolle informatie over het wel en wee in onze darm. In de vorige blog heb je kunnen lezen welke informatie een calprotectinemeting geeft. Bij een verhoogde waarde van calprotectine, een ontstekingsremmend eiwit, is er vaak een ontsteking gaande in de darm. In deze tweede blog over ontlastingsonderzoek komen twee andere immunologische eiwitten aan bod: secretoir immunoglobuline A (sIgA) en β-defensine. Wat we kunnen leren van ontlastingsonderzoek in het algemeen en verlaagde of verhoogde waarden van deze parameters in het bijzonder, lees je in deze blog.
Welke inzichten kan ontlastingsonderzoek ons geven?
Om erachter te komen wat de oorzaak is van je darmklachten, is het effectief om naar je ontlastingspatroon te kijken en je ontlasting te laten onderzoeken in een gespecialiseerd laboratorium.
Het is een niet-invasief onderzoek, wat betekent dat het niet nodig is om apparatuur in het lichaam te brengen. Het onderzoek is goed zelf uit te voeren en makkelijk te herhalen indien nodig. Het levert bovendien een schat aan informatie op en maakt inzichtelijk wat er zich in jouw binnenwereld van de darm afspeelt. Zo kun je inzicht krijgen in je spijsvertering en ook in de samenstelling van je darmflora. Bestaat deze vooral uit gunstige micro-organismen (bacteriën, virussen, gisten en schimmels) of zitten er ook soorten tussen die je liever niet hebt? Naast calprotectine maken secretoir IgA en β-defensine ook inzichtelijk of er ontstekingsprocessen gaande zijn in de darm of dat er sprake is van bijvoorbeeld een doorlaatbare darmbarrière.
Secretoir IgA
Cellen van het immuunsysteem in het darmslijmvlies produceren secretoir IgA (antilichamen) om het darmslijmvlies te verdedigen tegen schadelijke invloeden. sIgA bindt en neutraliseert schadelijke bacteriën, virussen en andere schadelijke (gif) stoffen, zonder daarbij een ontsteking te veroorzaken. Bovendien stimuleert sIgA de groei en hechting van gunstige bacteriën in de darmen. Wanneer sIgA laag is, is het mogelijk al verbruikt doordat het een interactie aan heeft moeten gaan met schadelijke organismen, voedselantigenen of virulente factoren. Er is sprake van een verlaagde afweer in de darm of andere slijmvliezen en duidt op infectiegevoeligheid van de slijmvliezen en mogelijk op een inflammatoire darmaandoening (zoals de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa) of een doorlaatbare darmbarrière. Een hoge sIgA-waarde is een teken van een hoge verdedigingsactiviteit en geeft daarbij ook onrust aan in de darm.
β-defensine
Dit eiwit wordt gemaakt door immuuncellen in de dikke darm en neemt toe wanneer sIgA het niet meer aankan. Samen zijn ze van essentieel belang voor een goed werkend darmslijmvlies. Beta-defensine heeft een hele brede werking. Er is maar een kleine hoeveelheid nodig om bacteriën, parasieten en andere ziekmakende factoren uit te schakelen. Een verhoogde waarde wordt gezien bij inflammatoire darmaandoeningen en een verhoogd doorlaatbare darmbarrière. Bij langdurige blootstelling aan ziekmakende micro-organismen of stoffen kan uitputting van β-defensine optreden, wat de waarde doet dalen.
Om te onthouden
- Een ontlastingsonderzoek levert boordevol informatie en vormt vaak de start van een behandeltraject
- Een gezond darmslijmvlies houdt ongewenste indringers tegen
- Secretoir IgA en β-defensine vangen indringers af zonder een ontstekingsreactie in gang te zetten en houden het darmslijmvlies intact
- Secretoir IgA en β-defensine geven samen een indruk over hoeveel weerstand de slijmvliezen bieden tegen belastende factoren in de darm